ریزش مو میتواند به دلایل گوناگونی همچون ژنتیک، تغییرات هورمونی، افزایش سن، عوامل محیطی، تغذیه (کمبود برخی از ریزمغذیها)، مصرف برخی از داروها، پرتودرمانی، زایمان و ... رخ دهد.
ریزش مو انواع مختلفی دارد، مثل ریزش موی آندروژنیک، تلوژن افلوویوم، آناژن افلوویوم، Tinea Capitis (عفونت قارچی سر)، آلوپسی سیکاتریسیال (طاسی زخمی) و آلوپسی آرهآتا یا ریزش موی سکهای.
علت ریزش سکه ای مو چیست:
آلوپسی آرهآتا یا ریزش موی سکهای یک بیماری خود ایمنی است. در واقع علت ریزش موی سکهای این است که سیستم ایمنی به فولیکولهای سالم مو حمله میکند و متاسفانه باعث ریزش مو به شکل سکهای یا بیضی روی پوست سر میشود. فولیکولهای مو ساختارهایی در پوست هستند که مو را تشکیل میدهند و در واقع در رشد و نگهداری مو نقش دارند.
آیا ریزش موی سکه ای واگیردار است؟
خیر! این بیماری مسری یا واگیردار نیست.
آلوپسی آرهآتا میتواند بصورت تکهتکه در نواحی مختلفی از سر ظاهر شود یا ممکن است این تکهها نزدیک به هم قرار بگیرند و لکههای بزرگتری را تشکیل دهند.
نکته حائز اهمیت در این نوع ریزش مو این است که علاوه بر سر میتواند بر روی ابرو، مژه، ریش آقایان یا حتی کل بدن اتفاق بیفتد.
سیر آلوپسی آرهآتا از فردی به فرد دیگر متفاوت است. گاها در طول زندگی برخی از افراد مبتلا به آرهآتا، ریزش مو دیده شده است. اما در برخی دیگر فقط به صورت یک دوره اتفاق میافتد. معمولا کسانی که مبتلا به این بیماری میشوند سالم هستند و علائم دیگری ندارند.
آیا ریزش مو سکه ای درمان دارد؟
تاکنون هیچ درمان قطعی برای آلوپسی آرهآتا ارائه نشده است. اما درمانهایی وجود دارد که به رشد سریع مو کمک میکند.
هنوز محققان به طور کامل درنیافتهاند که چه چیزی باعث حمله سیستم ایمنی به فولیکولهای مو میشود، اما معتقدند که هم عوامل ژنتیکی و هم عوامل محیطی (غیر ژنتیکی) در آن نقش دارند.
چه کسانی به ریزش موی سکهای مبتلا میشوند؟
هر کسی ممکن است به آلوپسی آرهآتا مبتلا شود. همچنین ریسک ابتلا به این بیماری در مردان و زنان مساوی بوده و میتواند همه گروههای نژادی و قومی را تحت تاثیر قرار دهد.
شروع ابتلا به آرهآتا میتواند در هر رده سنی باشد اما بیشتر در سنین بیست تا سی سالگی مشاهده شده است. زمانی که این نوع ریزش مو در کودکان زیر 10 سال رخ دهد، امکان پیشروی بهطور گستردهتر وجود دارد.
اگر این نوع ریزش مو در یکی از اعضای خانواده دیده شود ریسک ابتلا در دیگر افراد خانواده افزایش مییابد. دانشمندان تعدادی از ژنهای مرتبط با این بیماری را یافتهاند که نشان میدهد ژنتیک در ایجاد آلوپسی آرهآتا نقش دارد. بسیاری از ژنهایی که آنها در تحقیقات بالینی خود پیدا کردهاند برای عملکرد سیستم ایمنی حائز اهمیت هستند.
کسانی که مبتلا به برخی بیماریهای خودایمنی مانند پسوریازیس، ویتیلیگو، بیماری کمکاری یا پرکاری تیروئید و افرادی که دارای شرایط آلرژیک مانند تب یونجه هستند، بیشتر در معرض ابتلا به آلوپسی آرهآتا هستند. البته گاهی اوقات افرادی که بیماری آرهآتا را تجربه میکنند هیچگونه سابقه خانوادگی نداشتهاند.
انواع آلوپسی آرهآتا
آلوپسی آرهآتا انواع مختلفی دارد. ریزش موی سکه ای (آره آتا) به سه دسته تکهتکه، توتالیس و یونیورسالیس تقسیمبندی میشود.
آلوپسی آرهآتا تکهتکه: این نوع از شایعترین شکل ریزش موی سکهای است. در ریزش موی آرهآتا تکهتکه، ریزش مو در یک یا چند تکه به اندازه یک سکه روی پوست سر یا سایر قسمتهای بدن اتفاق میافتد.
آلوپسی توتالیس: افراد مبتلا به این نوع آلوپسی تقریبا تمام موهای سر خود را از دست میدهند.
آلوپسی یونیورسالیس:در این نوع از آلوپوسی، ریزش کامل یا تقریبا کامل مو در پوست سر، صورت و بقیه بدن وجود دارد.
البته بیان این نکته ضروری است که آلوپسی توتالیس و یونیورسالیس خیلی شایع نبوده و بسیار نادر هستند.
علائم آلوپسی آرهآتا
آلوپسی آرهآتا یا ریزش سکهای مو در مرحله اول، موی سر را تحت تاثیر قرار میدهد. اما در مطالعات، نشان داده شده است که در برخی از موارد ابتلا، تغییرات ناخن نیز وجود دارد. علائمی همچون شکنندگی و سوراخ شدن میتواند نشانهای از دیستروفی ناخن در بیماران آلوپسی آرهآتا باشد. تغییرات ناخن مانند برجستگیها و گودالها نیز در برخی از افراد به خصوص افرادی که ریزش موی گستردهتری دارند، رخ میدهد.
ریزش موی سکهای معمولا با ریزش ناگهانی تکههای گرد یا بیضی شکل روی پوست سر شروع میشود، اما ممکن است هر قسمتی از بدن، مانند ریش آقایان، ابروها و مژهها را تحت تاثیر قرار دهد. معمولا هیچ نشانهای از بثورات، قرمزی، یا زخم روی لکههای ایجاد شده وجود ندارد.
مطالعات نشان داده است موهای از دست رفته در این نوع ریزش مو پس از درمان و رسیدگی در طی چند ماه مجددا رشد میکنند.
موهای رشد کرده ممکن است در ابتدا سفید یا خاکستری به نظر برسند اما امکان دارد با گذشت زمان رنگ طبیعی خود را به دست آورند.
همچنین در بیشتر موارد موها دوباره رشد میکنند، اما احتمال دارد در دورههای بعدی ریزش مو نیز وجود داشته باشد.
در افرادی که دارای فاکتورهای زیر هستند احتمال رویش مجدد موها تا حدود زیادی امکانپذیر است:
- ریزش مو با حجم کمتر
- بعد از سن 30 سالگی
- بدون تغییرات در ناخن
- عدم وجود سابقه خانوادگی
آیا ریزش موی سکهای درمان دارد؟
بله
- استفاده از ماینوکسیدیل که بصورت OTC (بدون نسخه) میتوانید از داروخانه ها تهیه کنید. ماینوکسیدیل با تسریع فاز استراحت در چرخه رویش مو باعث افزایش رشد مو میشود و همچنین قطر تارهای مویی را که با تازگی رشد کردهاند افزایش میدهد. البته معمولاً حدود 4 تا 6 ماه زمان میبرد تا نتایج مطلوب حاصل شود.
- تزریق داروهای کورتکواستروئیدی زیر نظر پزشک در ناحیه دارای ریزش مو سکهای برای سرکوب واکنش سیستم ایمنی بدن می تواند روند رشد مو را تسریع کند.
اگرچه تمامی داروهای فوق ممکن است به رشد مجدد مو کمک کنند، اما نمی توانند از ایجاد لکه های جدید ریزش مو جلوگیری کنند. لازم به ذکر است مصرف مکمل های غذایی حاوی ریزمغذی هایی همچون ویتامین D، زینک و ویتامین A به علت حائز اهمیت بودن در عملکرد طبیعی سیستم ایمنی می تواند یک گزینه کمک درمانی در آلوپسی آرهآتا باشد.