پوست دور چشم ها احساساتی را ابراز می کند که بخش مهمی از شخصیت ما را تشکیل می دهد. مراقبت خوب از این ناحیه، فواید زیادی را در طولانی مدت به همراه خواهد داشت. ایجاد تغییر در پوست دور چشم می تواند تاثیرات عملکردی، آرایشی و روانی به همراه داشته باشد و از آنجا که چشم ها نقطه کانونی صورت به شمار می رود، پف کردگی، برآمدگی و چین و چروک نه تنها در بینایی تاثیر می گذارد بلکه می تواند ظاهری خسته و ناراحت به صورت دهد.

پوست اطراف چشم بر اثر خندیدن، دست مالیدن و کارهایی مانند این دچار چین و چروک می شود همچنین سایر حرکات صورت و حالت هایی مثل لبخند زدن، تنگ کردن چشم و استرس هم می تواند به گوشه بیرونی چشم ها اثر بگذارد.
جالب است بدانید که پف کردگی چشم ها با خوردن غذاهای شور، حساسیت و کم آب شدن بدن تشدید می شود همچنین مالیدن و کشیدن پوست نازک زیر چشم به خاطر آلرژی، گریه، پاک کردن آرایش و گذاشتن و برداشتن لنز چشم می تواند موجب شل شدن این ناحیه شود.

اگر دقت کرده باشید قابلیت ارتجاعی پوست دور چشم شبیه به یک کش لاستیکی است، توجه داشته باشید که کشیدن مداوم آن موجب از بین رفتن قدرت ارتجاعی آن خواهد شد.

آناتومی پوست دور چشم بسیار خاص است

برای این که به درستی از این ناحیه مراقبت شود، نه تنها درک آناتومی آن اهمیت زیادی دارد، بلکه فرآیند بازسازی سلول های پوستی آن هم مهم است.
پوست پلک از لایه های مختلفی تشکیل شده, عمیق ترین لایه زیر پوستی حاوی یک لایه پوشش فیبری نازک است که روی عضله حلقوی چشم (عضله ای که موجب حرکت کردن پلک می شود) قرار گرفته است. سپس، غشای میانی پوست که لایه محافظ پوست را تشکیل می دهد از پروتئین های رشته مانندی شامل الاستین و کلاژن، فیبروبلاست ها، عصب ها و رگ ها تشکیل شده است. لایه بالایی که اپیدرم نام دارد، از سلول های پایه، ملانوسیت، سلول های لانگرهاوس، کراینوسیت و بر روی آن لایه سلول های مرده که از کورنئوسیت تشکیل می شود، می باشد. لایه اپیدرمال است که ظاهر، رنگ، نرمی، بافت و سلامت پوست را به آن می بخشد.

سلول های پایه هر چند روز یک بار سلول های تازه تولید می کنند. وقتی این سلول ها به سمت بالا حرکت می کنند، خشک تر و صاف تر می شوند . وقتی به سطح پوست می رسند، دیگر زنده نیستند و به آن ها کورنئوسیت می گویند. این فرآیند حرکت از سلول پایه به کورنئوسیت است که توانایی بازسازی را به اپیدرم یا پوست بیرونی می دهد. فرآیند بازسازی پوست فرآیندی مداوم است که دو ماه در یک فرد جوان و بسیار طولانی تر در افرادی بالای 50 سال طول می کشد.
تولید کورنئوسیت ها ظاهری خشک، پیر و ضخیم به پوست می دهد. پوست بسیار زبر به نظر رسیده و توانایی آن برای حفظ آب کاهش می یابد.

حفظ سلامت و زیبایی دور چشم بسیار مهم است

مراقبت از پوست دور چشم فرآیندی حساس است. این ناحیه پوست به دلیل نازکتر بودن نه تنها اولین جایی است که علایم پیری را روی خود نشان می دهد، بلکه از بقیه قسمت های پوست حساس تر هم هست. در نتیجه وقتی می خواهید یک محصول مراقبت پوستی انتخاب کنید، باید بیشتر مراقب باشید. محصولاتی که حاوی ترکیبات ملایم هستندکه ظاهر چروک ها را خفیفتر کرده (لایه بردارها) و مقدار قابل توجهی ویتامین و آنتی اکسیدان در خود داشته باشند، انتخاب هایی عالی هستند.

آلفا هیدروکسی اسیدها، لایه بردارهای متداول پوست هستند که گاهی به آن ها AHA ها گفته می شود. AHA ها گروهی از مواد طبیعی هستند که در میوه ها، نیشکر و شیر موجود است. این مواد موجب شل شدن لایه های بیرونی سلول های مرده می شوند که همین موجب لایه برداری می شود و از تولید کورنئوسیت ها جلوگیری می کند. این تغییر و تبدیل سریع باعث صاف تر و نرم تر شدن لایه بیرون پوست یا اپیدرم می شود و ظاهر خطوط ایجاد شده روی پوست را کاهش می دهد. با نازک تر شدن لایه سلول های مرده، AHA ها نفوذ سایر مواد و ترکیبات مهم را افزایش می دهند. AHAها به خاطر توانایی هیدروسکوپیک (جمع کننده آب) خود، به عنوان یک مرطوب کننده عالی هم عمل می کنند. تنها محصولاتی که حاوی مقدار کم فرمول AHA هستند باید روی ناحیه حساس دور چشم استفاده شوند.

علاوه بر AHAها، سایر ترکیبات مثل مرطوب کننده ها، ویتامین هایی که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بوده و عصاره های گیاهی برای مراقبت از پوست دور چشم اهمیت دارند.

ویتامین هایی که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی می باشند، شامل ویتامین B ، Aکمپلکس ،C ،D و بتاکاروتندر مقابل تخریبات ناشی از رادیکال ها محافظت به عمل می آورند. رادیکال های آزاد مولکول های میکروسکوپی خارج از تعادلی هستند که معمولا در گروه های هزارتایی یافت می شوند. آن ها قدرت ایجاد تخریب عمیق به غشای سلولی و همچنین تخریب کامل سلول های عادی را دارند. آلودگی هوا، نور خورشید، سیگار و دود، مقدار زیاد الکل و استرس های روزانه می تواند موجب تحریک تولید رادیکال های آزاد شود. آنتی اکسیدان ها قبل از این که رادیکال های آزاد بخواهند سلول های سالم پوست را تخریب کنند، آن ها را از بین می برند.

مرطوب کننده ها مثل سدیم هیالورون به کاهش خطوط ظریف روی پوست که به خاطر کم آبی پوست ایجاد می شود کمک می کنند. سدیم هیالورونات موثرترین نگهدارنده آب موجود است و قدرت نگه داری آب به میزان هزار برابر وزن مولکولی خود را داراست.
عصاره های گیاهی و لیپوزوم ها شامل بابونه، گل گندم و لسیتین، قرمزی و تورم پوست را کاهش داده و پوست را شاداب و جوان می کند.

نکاتی برای حفظ سلامت و زیبایی دور چشم

علاوه بر انتخاب محصول مراقبت پوستی مناسب، اقدامات مهم دیگری هم برای مراقبت از پوست دور چشم وجود دارد:
- به میزان کافی آب بنوشید. آب نقش مهم و اساسی در حفظ قابلیت ارتجاعی پوست ایفا می کند.
- از کشیدن سیگار خودداری کنید. نیکوتین رگ های خونی صورت و زیر چشم ها را می بندد. بسته شدن رگ های خونی رسیدن مواد مغذی را به آن سخت تر می کند و در نتیجه کلاژن تجزیه می شود.
- در معرض نور خورشید قرار نگیرید. قرار گیری بیش از اندازه در معرض اشعه فرابنفش موجب می شود که ملانوسیت ها، رنگدانه های پوست، به طور غیر طبیعی بالغ شوند. این موجب پیر شدن پوست و غیر هماهنگ شدن رنگ بدن می شود. اشعه فرابنفش در 90 درصد پیری مقصر است و ظاهرتان را سال ها پیرتر نشان می دهند.
- برای جلوگیری از تنگ کردن چشم، از عینک آفتابی استفاده کنید.
- به اندازه کافی استراحت داشته باشید. خستگی موجب رنگ پریدگی و لاغر شدن صورت می شود.
- برای پاک کردن آرایش صورت از پنبه استفاده کنید تا از کشیدن بیش از اندازه پوست جلوگیری شود.
- از محصولات پوستی با کیفیت برای ناحیه دور چشم خود استفاده کنید.
- ماهی بیشتری بخورید. سالمون مانند ماهی های دیگر آب های سرد، منبع بسیار خوب پروتئین است و همان طور که می دانید در واقع پروتئین یکی از اجزای سازنده یک پوست خوب به شمار می رود. ماهی هم چنین منبع غنی اسیدهای چرب امگا 3 نیز هست. متخصصان بر این باورند که اسیدهای چرب پوست را تغذیه می کنند و موجب جوانی و شادابی آن می شوند و در نتیجه به کاهش چین و چروک ها کمک می نمایند.

با چند درمان خانگی چروک دور چشم آشنا شوید

- گل یا گیاه قاصدک به طور طبیعی از پوست سم زدایی می کند و تصفیه کننده خون و سیستم لنفاوی است. این گیاه در شادابی پوست موثر است.
- کیسه چای مرطوب را در یخچال قرار دهید و پس از خنک شدن در قسمت زیر چشم که چین و چروک دارد، قرار دهید.
- آب آناناس، یکی از عالی ترین درمان ها برای از بین بردن چین و چروک زیر چشم است. کافی است با دست یا پنبه آب آناناس را روی پوست چین خورده بمالید. بررسی های پزشکی متعدد ثابت می کند مالیدن آب آناناس اسید آلفاهیدروکسی چین و چروک را به طور چشمگیری کاهش می دهد. آب آناناس حاوی برومیلین است که نوعی اسید طبیعی محسوب می شود.
- گیاه رزماری و دم اسبی نیز به پوست ظاهر نرم می دهد.
- مالیدن آب آلوورا نیز در از بین رفتن چین و چروک موثر است.
- مالیدن آب لیمو با پنبه روی چین و چروک های زیر چشم نیز بسیار مفید است. این کار را روزی 2 بار انجام دهید ترجیحا یک نوبت صبح پس از بیدار شدن از خواب و یک نوبت قبل از خواب.
- گلاب علاوه بر از بین بردن چین و چروک باعث جوان سازی پوست زیر چشم هم می شود.
- روغن هسته انگور دارای خاصیت مغذی، نرم کننده و مرطوب کننده است و برای از بین بردن چین وچروک نیز مفید است.
- روغن کرچک، یکی از بهترین مواد مرطوب کننده برای زیر چشم به حساب می آید. ابتدا دست و صورت خود را با آب بشویید و خشک کنید. انگشتان خود را آغشته به روغن کنید و زیر چشم بمالید. برای کسب بهترین نتیجه، این کار را قبل از خواب انجام دهید. تکرار این کار نه تنها چین و چروک را از بین می برد بلکه پوست را جوان و نرم می کند.
- در مصر قدیم، برای از بین بردن چین و چروک کنار دهان و چشم، از روغن بادام شیرین و روغن طبیعی و صمغ کندر استفاده می کردند. این روغن را به آرامی، روزی 2 بار اطراف چشم و دهان ماساژ دهید تا پوست نرم شود.
- استفاده از روغن نارگیل، نتیجه سریع تری می دهد که طی کمتر از یک هفته آشکار می شود. این روغن علاوه بر این که چین و چروک زیر چشم را از بین می برد، باعث نرمی پوست هم می شود.
- انگور برش زده را روی چین و چروک بمالید تا اسیدهای موجود در آن پوست زیر چشم را سفت کند.
- برای به دست آوردن نتیجه بهتر، بگذارید آب انگور به مدت 15 دقیقه روی پوست بماند.
- مصرف غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان مانند میوه های تازه و سبزی های سرشار از ویتامین C ،E، فیتوفنولز و فلاونوئید مفید است.
- خواب کافی و دوری از استرس، علایمی از جمله سیاهی دور چشم، چین و چروک و پف زیر چشم راکاهش می دهد.
- ویتامین E نیز تاثیر چشمگیری در از بین بردن چین و چروک دارد. کافی است از روغن ویتامین E استفاده کنید یا قرص حاوی روغن ویتامین E را کمی سوراخ کنید و اطراف چشم بمالید.
- آب خیار، حاوی ماده طبیعی است که علاوه بر سفت کردن، پوست زیر چشم را صاف و نرم نیز می کند.

تیرگی دور چشم چیست و آیا نشانه بیماری است؟

حتما تاکنون در پوست زیر چشم خود یا دیگران تغییر رنگ دیده اید. برای برخی از ما " حلقه سیاه " زیر چشم یک مسئله آزار دهنده است. تیرگی دور چشم معمولا به بیماری جسمی خاصی مرتبط نیست، بلکه عوامل آناتومیکی با منشا ارثی و ژنتیکی منجر به بروز تیرگی دور چشم می شود. علت آن که در برخی افراد پوست دور چشم، تیره تر به نظرمی رسد، این است که پلک های آن ها پوست نازکی دارند و حاوی مقدار کمی بافت چربی هستند. خونی که از داخل وریدهای بزرگ نزدیک این بخش پوست دور چشم می گذرد باعث می شود، پوست این ناحیه سیاه مایل به آبی به نظر برسد.

تیرگی دور چشم باعث هیچ دردی نمی شود و به ندرت علامت مشکل جسمانی جدی است. با این وجود می تواند منشا نارضایتی شده و به اعتماد به نفس فرد آسیب بزند. بسیاری از افراد دارای این وضعیت، شکایت دارند که تیرگی دور چشم باعث می شود 10 سال پیرتر به نظر برسند.
تیرگی های دور چشم هزاران نفر از هر رده سنی و هر جنسیت را درگیر کرده است. در حقیقت بیشتر مردم از تیرگی دور چشم رنج می برند تا مشکلات پوستی دیگر به جز آکنه یا جوش.

البته عوامل زمینه ای از قبیل کم خونی، بیماری های تیروئیدی، برخی بیماری های هورمونی و حساسیت های پوستی (اگزمای سرشتی) نیز، موجب به وجود آمدن سیاهی در اطراف چشم می شود.
عواملی همچون خستگی، بی خوابی، قرار گرفتن در معرض آفتاب و تغییرات هورمونی ماهیانه زنان نیز، نقش چشمگیری در تشدید سیاهی دور چشم دارد. خستگی و رنگ پریدگی علت بروز تیرگی چشم موقتی است. همچنین تیرگی دور چشم در برخی زنان، در دوران قاعدگی و در پایان دوران بارداری تشدید می شود.
تیرگی دور چشم اغلب eye bags خوانده می شود. نام دیگر آن چشم راکونی (raccoon attack) می باشد.

علت های بوجود آمدن تیرگی یا سیاهی دور چشم چیست؟

تیرگی دور چشم می تواند ارثی باشد. سیگار کشیدن و مصرف الکل نیز می توانند باعث آن شوند. بر خلاف باور عمومی مردم، تیرگی دور چشم به علت کم خوابی نیست. کم خوابی می تواند باعث پف کردن پلک ها شوند و بدین ترتیب سایه هایی ایجاد کنند که به نظر می رسد اطراف چشم تیره شده است. بسیاری از مردم به ویژه زنان نیز فکر می کنند تیرگی های دور چشم به علت اختلالات هورمونی ایجاد می شود. با این وجود مطلقا هیچ شواهد پزشکی مبنی بر این که تیرگی دور چشم به علت بارداری، سندرم پیش از قاعدگی یا هر اختلال هورمونی یا عدم تعادل هورمونی دیگر ایجاد می شود، وجود ندارد.
تیرگی دور چشم می تواند به سادگی با اختلالات رنگدانه های پوستی ایجاد شود. همچنین می تواند توسط تابش نور خورشید ایجاد شده باشد. با این وجود تیرگی های دور چشم اغلب وقتی اتفاق می افتند که رگ های خونی زیر چشم از طریق پوست دیده شوند.

این می تواند به چند دلیل اتفاق بیافتد:

- سن و سال: سن می تواند باعث شود پوست خاصیت ارتجاعی خود را از دست بدهد. وقتی این بر پوست پیرامون چشم تاثیر می گذارد، رگ های خونی به طور طبیعی شروع به دیده شدن می نمایند.

- آلرژی: تقریبا همه آلرژی های معمول، به ویژه آن هایی که باعث گرفتگی بینی می شوند، می توانند باعث شوند رگ های خونی در سینوس ها اتساع یابند. تیرگی های دور چشم ناشی از این مسئله زمانی که آلرژی از بین برود، ناپدید می شوند.

- کاهش وزن: کاهش چربی و پروتئین ناشی از سن یا کاهش وزن، می تواند باعث شود پوست زیر چشم شفاف تر شود و به اینصورت رگ های خونی دیده می شوند و باعث تیرگی های اطراف چشم می گردند.

- بیماری درماتیت آتوپیک Atopic Dermatitis: فرد دارای درماتیتیس اتوپیک (که به عنوان اگزما شناخته می شود) نیز اگر وضعیت پوست بر چشمانش تاثیر گذاشته باشد، می تواند تیرگی های اطراف چشم داشته باشد.

برخی از مردم به دلیل وضعیتی به نام افزایش رنگدانه (hyperpigmentation) تیرگی دور چشم دارند. این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که سطح ملانین پوست (ترکیبی که رنگدانه را کنترل می نماید) به طور چشمگیری افزایش یافته باشد و به این ترتیب پوست تیره تر شود. افزایش رنگدانه اغلب به علت آسیب های پوستی اتفاق می افتد. این آسیب هابه دلیل آکنه شدید، تخریب نور خورشید، تشعشعات مانیتور و تلویزیون یا جراحی زیبایی نامناسب انجام شده ایجاد می شوند. با این وجود گزینه های درمانی مختلفی برای کمک به کنترل افزایش رنگدانه (وضعیتی که برگشت ناپذیر است و فردی که از آن رنج می برد باید از قرار گرفتن در معرض نور خورشید اجتناب نماید) وجود دارد.

مواردی که به کاهش یا رفع حلقه سیاه زیر چشم کمک می کنند

- آزمایش خون: آزمایش خون خود را به پزشک نشان دهید. مشخص کنید که این مورد در خانواده تان سابقه دارد یا نه. غالبا حلقه سیاه زیر چشم ارثی است. همان طور که گفتیم ارثی بودن به این معنا نیست که برای رهایی از آن هیچ راهی وجود ندارد، بلکه به این معناست که برای کسب کمترین نتیجه هم بایستی تلاش کنید.
حلقه سیاه زیر چشم ممکن است به علت رسوب کربن سبک باشد که در نتیجه هضم ناقص پروتئین است. هضم ناقص پروتئین ممکن است به علت اسید هیدروکلریک ناکافی در معده باشد. کمبود اسید هیدروکلریک در معده به علت کمبود عمده ویتامینB6 (پیروکسین) و اسید فولیک است. حدود 30 درصد افراد نمی توانند B6 و یا اسید فولیک را جذب کنند و بایستی این مواد از راه های دیگری تامین شود.

- تشخیص عوامل آلرژی: نشانه شایع آلرژی یا حساسیت تغییر رنگ پوست زیر چشم است. اگر آلرژی مشکل عمده شماست، به راحتی می توانید آن را درمان کنید. یا از عوامل به وجود آورنده اش دوری کنید.

- خواب کافی داشته باشید: کاملا مشخص نشده که چرا خواب ناکافی، سبب ایجاد حلقه سیاه زیر چشم می شود. اما همه ما اثر کم خوابی در چشمان خود یا اطرافیانمان را به وفور دیده ایم. سیاهی زیر چشم می تواند نشان دهنده این باشد که میزان خواب و استراحتتان کم است.

- در حال خواب نیز پوستتان را درمان کنید: ماسک های شبانه صورت به کاهش پف کردگی یا کاهش تغییر رنگ زیر چشم کمک می کند.

- از کرم های دور چشم محتوی ویتامینK و A استفاده کنید: حلقه سیاه ممکن است به علت کمبود ویتامین K باشد. به هر حال تحقیقات اخیر نشان داده که کرم های پوست محتوی این دو ویتامین پف کردگی و تغییر رنگ محسوس در بسیاری بیماران را کاهش داده است. مصرف روزانه و طولانی مدت این کرم ها نتیجه مطلوب را خواهد داد.

- از مالیدن چشم ها خودداری کنید: گاهی مالش و اصطکاک چشم ها باعث حساسیت می شود. مالش، پوست دور چشم را آزرده کرده و ممکن است باعث شکنندگی مویرگ های خونی خیلی ریز پوست شود. که هم پف کردگی و هم تغییر رنگ پوست را به همراه دارد.

- رژیم غذایی سالم و متعادلی داشته باشید: روزانه مکمل های ویتامینی لازم را مصرف کنید و مقدار زیادی آب بنوشید. حلقه سیاه و پف آلودگی اغلب به خاطر کمبود ویتامین K یا ناکافی بودن آنتی اکسیدان هاست. همین طور کمبود ویتامین B12 (که معمولا به علت کم خونی است) باعث ایجاد حلقه سیاه می شود. حتما مقدار زیادی میوه و سبزیجات سبز رنگ به خصوص کلم بروکلی و اسفناج مصرف کنید.

- سویا بخورید: سویا هم می تواند ظاهر پوست شما را بهبود بخشیده و حتی از آن محافظت کند. مطالعات نشان داده که استفاده از سویا بر روی پوست و یا خوردن آن به شکل مکمل غذایی می تواند از پوست در مقابل تابش آفتاب محافظت نموده و حتی برخی آسیب هایی که در اثر تابش نور خورشید بر روی پوست ایجاد شده را بهبود ببخشد. حتی ثابت شده که سویا می تواند در بهبود ساختار، استقامت و رنگ پوست نیز موثر باشد.

در آخر اصول اولیه محافظت از پوست را فراموش نکنید.

حتما این توصیه ها را بارها و بارها شنیده اید، اما واقعا باید به آن ها عمل کنید.

از قرار گرفتن زیر نور مستقیم خورشید بپرهیزید.
ضد آفتاب استفاده کنید.
لباس هایی بپوشید که از پوست بدنتان در مقابل تابش خورشید محافظت کند.
سیگار نکشید.
مرطوب کننده استفاده کنید.