
گیاه ماریتیغال با نام علمی Silybum Marianum L گیاهی یک ساله، بومی کشورهای مناطق مدیترانه و از خانواده کاسنیان Asteraceae می باشد. فلاونوئیدهای اصلی این گیاه از جمله سیلی بین، سیلی کریستین و سیلی دیانین، در مجموع با نام سیلیمارین شناخته می شوند. هرچند سیلیمارین در تمام پیکره گیاه یافت می شود ولی بیشترین میزان آن در دانه های رسیده گیاه ماریتیغال وجود دارد. مصرف خوراکی این گیاه برای مشکلات گوارشی از جمله سوء هاضمه، اختلالات کبدی و کیسه صفرا، بیماری های التهابی مزمن کبد و سیروز کبدی تجویز می شود. این گیاه به صورت خودرو در نقاط مختلف کشور می روید.
مکانیسم اثر:
تحریک بازسازی بافت کبد: مطالعات تاثیر سیلی بینین در افزایش تشکیل ریبوزوم ها، سنتز DNA و همچنین افزایش سنتز پروتئین را نشان می دهد.
اثرات آنتی فیبروتیک: سیلیمارین سبب مهار تبدیل سلول های ستاره ای کبد به میوفیبروبلاست ها، که مسئول ذخیره فیبرهای کلاژن در کبد هستند، شده و از فیبروز جلوگیری می کند.
اثرات آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی و در نتیجه محافظت سلولی: رادیکال های آزاد تولید شده در طی متابولیسم کبدی مواد سمی باعث صدمه به غشاء سلولی و پراکسیداسیون لیپید می شوند. چند مکانیسم برای اثرات آنتی اکسیدانی سیلیمارین مطرح می باشند که از جمله آنها می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
1) جمع آوری مستقیم رادیکال های آزاد در روده
2) جلوگیری از تشکیل رادیکال های آزاد با مهار آنزیم های خاص تولید کننده رادیکال های آزاد اکسیژن (ROS)
3) فعال سازی تعدادی از آنزیم های دارای فعالیت آنتی اکسیدانی و آنتی اکسیدان های غیر آنزیمی در داخل سلول
اثر محافظت سلولی در کبد توسط سیلیمارین با مهار سیکل سیکلواکسیژناز، لوکوترین ها و تولید رادیکال های آزاد در سلول های کوپفر ایجاد می شود. اثرات ذکر شده باعث کاهش التهاب می شوند. همچنین کاهش پاسخ های التهابی با مهار NF-kappa B و تنظیم نفوذپذیری غشاء سلول از اثرات محافظتی سیلیمارین در سمیت کبدی و بیماری های مختلف کبد می باشد.
جلوگیری از تشکیل سنگ صفرا و بهبود سوء هاضمه: سیلیمارین با افزایش حلالیت و جریان صفرا احتمال ابتلا به سنگ صفرا را کاهش داده و با افزایش ترشح صفرا به روده کوچک علاوه بر تسهیل خروج سنگ، سبب بهبود عمل هضم و جلوگیری از سوء هاضمه می گردد.
ویزگی ها
موارد مصرف
روش مصرف
در صورت ابتلا به نارسایی خفیف کبدی، روزانه 4 مرتبه و هر بار حداقل 20 قطره در آب یا نوشیدنی ولرم ریخته و میل شود.
در صورت ابتلا به نارسایی شدید کبدی، روزانه 4 مرتبه و هر بار حداقل 40 قطره در آب یا نوشیدنی ولرم ریخته و میل شود.
هشدار مصرف
عوارض جانبی:
احتمال بروز مشکلات گوارشی مثل اسهال و تهوع و همچنین واکنش های حساسیتی مثل التهاب و خارش پوست پس از مصرف این فرآورده وجود دارد.
شرایط نگهداری